81- TRẠNG THÁI XẢ

 

81- TRẠNG THÁI XẢ

(42:39) Sư Phước Nhẫn: Về cái Xả con thấy có hai nghĩa: Một là Xả có nghĩa là quân bình trở lại, cũng có người nói Xả là bỏ. Con xin Thầy định nghĩa cho con chữ Xả.

Trưởng lão: Cái Xả đầu tiên là mình tập quân bình trở lại, xả là tập quân bình trở lại. Xả thứ hai là bỏ sạch đi.

Sư Phước Nhẫn: Có lúc Thầy nói Xả, xả kiểu này, có lúc xả kiểu kia, con tưởng là chết, theo không kịp chứ …​

Trưởng lão: Hiểu lầm đó, bởi vậy cho nên cái Xả, ví dụ như đức Phật nói "Xả hỷ" là quân bình trở lại cho cái thân của mình, nhưng mà "Xả lạc, xả khổ”. Bây giờ tới "Xả lạc" cũng là quân bình trở lại cho cái thân của mình.

"Xả hỷ" thuộc về quân bình cho cái tâm, mà “Xả lạc” tức là quân bình cho cái thân, phải không? Mà "Xả khổ" tức là bây giờ mới bỏ ra hết, ném hết cái thọ ra. Tới cái "Xả thanh tịnh" để hoàn toàn mất đối tượng luôn, của ý thức, cho nên cái thức của chúng ta còn nhưng mà không có đối tượng coi như là không thấy nữa.

Đó là cái chỗ Xả, phải lên Tam Thiền chúng ta mới xả à. Ly Hỷ là xả, xả Hỷ đó, là quân bình cái tâm của mình để trạng thái nó hỷ lạc này kia đủ thứ, nó do Định sanh. Bởi vì có hai cải hỷ lạc, chúng ta thấy rất rõ.

Cái hỷ lạc đầu tiên là do “Ly dục sanh hỷ lạc” của Sơ Thiền, nó khác.

Còn cái hỷ lạc diệt tầm tứ, mà “Định sanh hỷ lạc”, cái này là do Định sanh.

Khi mà cái người dừng Ý thức rồi thì cái trạng thái hỷ lạc này do Dục tưởng Hỷ Lạc, cái Tưởng Hỷ Lạc nó sanh ra. Còn cái này do Ly dục sanh, chứ không phải Dục tưởng. Còn cái này Dục tưởng sanh. Cho nên đến Tam Thiền thì phải ly cái này ra, cái Dục tưởng, cái trạng thái hy lạc của Nhị Thiền này, phải ly nó ra hết.

(44:36) Lên Tam Thiền xả luôn cái lạc của nó luôn. Cái lạc của Tam Thiền là cái lạc của thân, của Tứ Thiền, cái xả lạc của thân.

Cho nên xả luôn cái thọ, tức là xả khổ luôn hết. Do đó tất cả cái này xả hết rồi, thì xả Niệm Thanh Tịnh luôn, thì như vậy mới xả cái này. Muốn xả được, mà “xả lạc, xả khổ, xả niệm thanh tịnh” này, thì chỉ có tịnh chỉ hơi thở là xong. Hơi thở dừng là xả, còn hơi thở không dừng là không xả. Nói xả mà hơi thở không dừng là không xả.

Cho nên khi nhập Tứ Thiền chúng ta chỉ cần hướng tâm "Hơi thở phải tịnh chỉ, ngưng, nhập Tứ Thiền". Cứ ngồi yên lặng, một lúc nhắc, hướng tâm nhắc, nhắc một hơi nó ngưng. Nó ngưng thì nó xả ly, nó xả lạc, xả khổ, xả niệm thanh tịnh hết.

Sư Phước Nhẫn: Thưa Thầy chừng đó mình muốn ngồi…​

Trưởng lão: Mình muốn ngồi, trước khi mình muốn…​ Thấy nó ngưng được. Bắt đầu hơi thở nó ngưng, ngưng từng phút, nó ngưng một phút, rồi bắt đầu nó thở lại. Mình ra lệnh nó ngưng nữa, nó ngưng hai phút rồi nó thở lại. Thì lúc bây giờ mình biết hơi thở sắp sửa là nó sẽ ngưng được rồi. Hướng tâm hiệu quả rồi, hiệu quả rồi thì mình bắt đầu mình ra lệnh "Hơi thở phải tịnh chỉ, ngưng, ngưng một tiếng đồng hồ rồi thở trở lại". Bắt đầu nó theo đó nó ngưng một tiếng đồng hồ, rồi nó thở trở lại. À như vậy là mình điều khiển được nó rồi. Bắt đầu mình bảo nó hai tiếng, ba tiếng, một ngày, hai ngày, rồi bảy ngày.

Nó ngồi nó ngưng bảy ngày luôn, nó ngồi bất động không có ăn uống gì hết. Bắt đầu mình thấy mình làm chủ được cái thân rồi. Rõ ràng là chỉ có Pháp Hướng thôi, chứ không ai làm được điều này, chỉ Pháp Hướng thôi. Bởi vậy đức Phật nói đơn giản mấy cái thiền này: ly hỷ nè, diệt tầm tứ nè, nhập Nhị Thiền nè.

(46:26) Bây giờ mình ngồi, mình đừng tác ý ra đâu có phải dễ đâu. Vọng tưởng đó, thì bắt đầu mình ức chế thì nó không có, chứ mà tác ý nó vẫn còn. Mà diệt tầm tứ là không còn tác ý. Cho nên nó chỉ nói diệt thôi, mà nó đã tới Định, phải hướng tâm giờ nào, phút nào nó ra, chứ không khéo nó vô đó bảy tám ngày nó không ra, người ta nói mình chết luôn, người ta chôn mình đó. Mình không tác ý ra, người ta khiêng mình, mình biết đó chứ mà nói không được. Không tác ý ra đâu có nói được.

Biết người ta khiêng mình đem chôn chứ, biết nó đem mình bỏ trong phản đóng lại chứ, mà rồi nói không có được, không có tác ý ra. Rồi họ đem lấp mình dưới đất, biết đó chứ mà nói không có được. Biết, thấy người ta làm, biết hết à, nhưng mà không có nói, tác ý ra không được, không có nói được. Mình tác ý ra mình mới nói được.

Cho nên mà muốn vô Định mình phải hướng tâm mình ra lệnh trước, rồi mình mới vô. Chứ không phải cứ ngồi là nó vô Định, muốn xuất hồi nào thì xuất. Không phải, không có chuyện đó đâu. Mình tưởng nói thường vậy chứ không phải chuyện dễ, không có đơn giản đâu.

Thầy nói khi mà sắp sửa nhập Định là luôn luôn lúc nào cũng phải ở gần bên Thầy. Bây giờ "Ly dục, ly ác pháp" thì ở đâu ly cũng được. Chứ còn đối với lúc mà "Tịnh chỉ tầm tứ nhập Nhị Thiền", là Nhị Thiền cũng phải ở gần Thiện Hữu Tri Thức rồi. Cho lên ông Mục Kiền Liên ông đi xin đức Phật vào khu rừng hoang vắng, ông tu Định đó, luôn luôn ông Phật phải kèm theo. Cho nên khi ông bị hôn trầm là ông Phật cũng tới rồi. Khi tâm ông bị trạo cử, khởi niệm ông đạt được cái này, cái kia, đức Phật phải tới rồi, tới để phá liền tức khắc, chứ không có để. Ở cách xa mà luôn luôn phải tới. Chứ không phải là…​ Trước khi mà ông Mục Kiền Liên xin đi thực hiện những cái Thần thông, những pháp Định đó thì xin ông Phật, ông Phật nói ờ bây giờ đến khu rừng đó, luôn luôn theo dõi, không có để ông một mình chơi vơi ở trong cái chỗ Thiền Định này, nó khó lắm, không phải dễ. Cho nên ở trong đó không nhắc chứ sự thật là khi muốn nhập cái Định nào là phải ra lệnh trước hết, hướng tâm hết, rồi chừng đó mới vô. (48:53)

HẾT BĂNG