71-XẢ TÂM NGÃ MẠN

 

71-XẢ TÂM NGÃ MẠN

(56:33) Khi vị Tỳ Kheo đã gọt sạch hết trạo cử, hối tiếc xong, vị ấy đặt niệm trước mặt, quán xét cho thấu đáo tường tận mạn.

Mạn là ngã mạn đó.

Vị ấy từ bỏ ngã mạn ở đời, sống với tâm thoát ly ngã mạn, gột rửa cho sạch hết tâm ngã mạn, nhờ thế lòng từ mẫn, thương yêu tất cả chúng sanh, loài hữu tình, với tâm Từ, Bi, Hỷ, Xả vô bờ bến biến mãn khắp tất cả muôn phương, nhờ thế vị ấy mới gột rửa sạch tâm cống cao ngã mạn của mình.

Đây là giới đức thứ tám của vị ấy trong giới luật của Đức Phật.

Đó là cái giới đức thứ tám của cái tâm ngã mạn, mình quét sạch nó ra.

Ngã mạn coi vậy chứ khó lắm, bởi vì khi mà chúng ta đặt cái niệm trước mắt rồi chúng ta quán xét suy tư lại hằng ngày mình có những cái hành động ngã mạn ở trong đó.

Nó vi tế, rất vi tế, do đó chúng ta quán xét chúng ta mới thấy được cái hành động ngã mạn. Từ đó cái hành động ngã mạn mà mình chỉ sơ xuất thôi, mình thấy nó không có, nhưng mà rồi cái người khác người ta nhận xét mà người ta không dám nói ra.

Chẳng hạn là như mình lơ đễnh một chút cái ngã của mình nó lộ ra người ta thấy, mà mình không thấy cái ngã của mình. Mà hễ mình nhắc mình thì mình đỏ mặt lên liền, cho nên người ta ít có muốn nhắc là như vậy.

Nhưng mình phải là quán xét, mình đặt cái niệm ngã mạn của mình, mình quán xét. Ngày hôm đó mình có cái hành động nào mà ngã mạn, mình quán xét, mình suy tư. Mình vô tình chớ không phải mình hữu ý nhưng cái ngã của mình nó vẫn còn, cho nên cái hành động của mình nó có cái vẻ ra ta đây đó, thì tức là ngã mạn.

Nhất là khi mà chúng ta tu được một chút ít nào đó, coi chừng mà cái ngã mạn chúng ta theo đó. Cũng như chúng ta học được một ít gì đó, hay hoặc là chúng ta học giỏi hơn mọi người trong lớp rồi, tuần này chúng ta được hạng nhất rồi, coi bộ vô trong lớp, coi bộ thiên hạ mình đạp dưới chân hết, hiu hiu tự đắc lắm.

(58:24) Cho nên vì vậy mà tuần sau nó xuống cái hạng mười cái hoảng hồn rồi, lật đật! Bởi vì mình nghĩ rằng mình hạng nhất thì phải hạng nhất luôn, nhưng mà không ngờ lại người ta lại dở hơn mình thì người ta lại cố gắng học hơn, còn mình lại ngã mạn mình không lo học, cho nên mình lại thua.

Mình thua bắt đầu cái mặt mình nó buồn so. Buồn so tức là cũng ngã mạn của mình đó, chớ không phải là nói mình hiu hiu tự đắc đó là ngã mạn, mà lại buồn là không ngã mạn. Chính cái buồn cũng là cái ngã mạn, buồn vì mình thua người ta mình ngã mạn, tức là cái ngã mạn của mình.

Cho nên mình phải xét nhiều khía cạnh để cho mình diệt cái ngã mạn của mình, từ đó cái oai nghi tế hạnh của một người mà giới đức, họ không bao giờ để kẽ hở cho người khác thấy cái ngã mạn của họ. Còn nếu mà thiếu xét như vậy đó, thì cái ngã mạn của chúng ta càng ngày nó càng lừng lẫy, nó càng lộ ra những cái tướng, coi như mặt vác hất ở trên trời.

Mới có dự thi được vào cao đẳng Vạn Hạnh thôi, nghĩa là chưa học Vạn Hạnh ngày nào hết à, mới có tốt nghiệp qua trường Cơ bản Phật học thôi, rồi được thi vô cao đẳng Vạn Hạnh, thì Thầy thấy rằng cái mặt đã vác hất ở trên trời rồi.

Mà chưa học được cái ngày nào ở trong Vạn Hạnh, nó chưa có cấp bằng cử nhân nữa mà đã vác mặt đi coi nghênh nghênh rồi, coi như mình là sinh viên đại học rồi. Thầy thấy cái đó là cái ngã mạn, mà là một tu sĩ chớ đừng có nói chi là một cái người ngoài đời.

Đó là những cái mà chúng ta phải biết cái vi tế của cái ngã mạn của chúng ta, nó là một cái tâm rất là làm chúng ta đau khổ trong cái bước đường tu tập của chúng ta.